/
دی / ۲۲
بدون شک، انتخاب ساز مناسب برای افرادی که در ابتدای فرایند یادگیری موسیقی هستند، مسأله‌ای مهم و حیاتی است. هر فرد برای اتنخاب ساز خود، به نکته‌هایی توجه می‌کند. اعم از میزان سختی و آسانی، محدودیت‌های صدایی که ساز ایجاد می کند و … . اما در واقع اولین و مهم ترین نکته میزان علاقه به ساز مورد نظر است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. این علاقه به همراه میزان شناختی که از خودمان و روحیاتمان پیدا می‌کنیم و همینطور میزان شناختی که از ساز مورد نظر پیدا می‌کنیم، می‌تواند به انتخاب ما بسیار کمک کند.
در این مقاله سعی شده است تا با ۱۱ ملاک مهم به منظور انتخاب ساز مناسب آشنا شد و با دقت عمل بیشتری به انتخاب روی آورد.
این نکته به نظر بدیهی است اما واقعا مهم و اساسی است. شما، به عنوان فردی که می‌خواهید نواختن یک ساز را بیاموزید، باید دقت کنید که عمدتا به کدام سبک موسیقی گوش می‌دهید. اگر طرفدار موسیقی فولکوریک و محلی هستید، قطعا ساز درامز ساز مناسبی برای شما نیست. هر سازی، مناسب سبک موسیقی خاصی است. البته با بعضی از سازها، می توان چندین سبک موسیقی را نواخت. مانند ویولن یا گیتار. اما بعضی از سازها، محدودیت دارند.
حتی شرایط فرهنگی که در آن زندگی می‌کنید، در انتخاب ساز مورد نظرتان تأثیرگذار است. چرا که فرهنگ می‌تواند سبک موسیقی مورد علاقه شما را تحت تأثیر قرار دهد.
افراد به تناسب ویژگی های روحی و خلقیات خود ، باید ساز مناسبشان را انتخاب کنند. این امر در ابتدا، به شناختی اساسی از خود نیازمند است. دانستن این موضوع که شما فردی اجتماعی یا گوشه‌گیر هستید، و یا میزان صبر شما چقدر است ، نکته‌ای مهم است. به عنوان مثال اگر کمتر اجتماعی هستید، پیانو گزینه مناسبی برای شماست. و یا اگر فردی عجول هستید و می‌خواهید به سرعت نواختن ساز را بیاموزید، ویولن گزینه‌ی مناسبی برای شما نیست.
محدودیت‌های مالی نیز، نکته‌ای دیگر در انتخاب ساز است. چرا که بعضی از سازها گران‌تر از سایر سازها هستند و این می‌تواند در انتخاب ساز تأثیرگذار باشد. به عنوان مثال ساز پیانو نسبت به گیتار گران‌تر است. علاوه بر هزینه ای که در انتخاب خود ساز صرف می‌شود، باید هزینه‌ای هم که قرار است صرف معلمی که می‌خواهد به ما آموزش دهد، نیز در نظر بگیریم. بعضی از سازها به دلیل محدودیت معلم و کمیاب بودن آن‌ها، هزینه‌بردارتر از سایر سازها هستند.
علاوه بر محدودیت‌های مالی، محدودیت‌های زمانی نیز نقشی مهم در انتخاب ساز هستند. این نکته که شما در طول روز، چه میزان از زمان خود را صرف یادگیری ساز می‌کنید، در انتخابتان بی‌تأثیر نیست. چرا که بعضی از سازها نیازمند زمان بیشتری برای یادگیری دارند.در واقع اصطلاحی که برای این سازها به‌کار می‌رود این است که سخت‌تر از سایر سازها هستند. ولی درواقع، صرفا نیازمند وقت بیشتری هستند. به‌عنوان مثال ویولن یکی از این سازهاست که ممکن است در ابتدای فرایند یادگیری نیز، سخت به‑نظر برسد.
شرایط زندگی در یک آپارتمان کوچک در مرکز شهر، با یک خانه ویلایی در خارج شهر متفاوت است. این نکته در عین اینکه پیش پا افتاده به‌نظر می‌رسد، ولی نکته‌ای است که تأثیر خود را به مرور و در گذر زمان می‌گذارد. برای مثال اگر شما در آپارتمانی کوچک با دیوارهای نازک زندگی می‌کنید، ساز درامز انتخاب مناسبی برای شما نیست. به این ترتیب، ابتدا شرایط زندگی خود را بسنجید و سپس سراغ ساز مناسب خود بروید. چرا که اگر در شرایط مناسبی قرار نگیرید، نمی‌توانید به‌درستی تمرین کنید و به‌مرور دلزده می‌شوید.
یادگیری هر نوع سازی، نیازمند معلم منحصر به خود است. یادگیری یک موسیقی نادر، به وقت و هزینه و تلاش بیشتری برای یافتن یک معلم خوب نیازمند است. به عنوان مثال، برخی از سازهای محلی که منحصر به یک جغرافیای خاص هستند، باید توسط افراد بومی و معلمان منحصر همان منطقه فراگرفته شوند و این نکته می‌تواند انتخاب این نوع از سازها را محدود کند.
نمی‌توان به طور قطع گفت که هر سازی، محدودیت‌های فیزیکی خود را به همراه دارد. اما در واقع این امر نکته‌ای مهم است. چرا که فراگرفتن یک ساز، بدون در نظر گرفتن توان فیزیکی، امری دشوار است. به عنوان مثال فراگیری ساکسیفون، نیازمند توان تنفسی بالایی است. محدودیت‌های فیزیکی برای انتخاب ساز مناسب کودکان نیز، مهم است، چرا که اندام‌های آن‌ها کوچک‌تر است و اگر بدون توجه به این موضوع، سراغ سازهایی نامتناسب با فیزیک بدنی‌شان بروند، زود خسته و دلزده می‌شوند.
بعضی از افراد، می‌خواهند فقط نوازنده شوند. اما بعضی دیگر، علاوه بر نوازندگی، می‌خواهند در خوانندگی هم به مهارت برسند. این افراد، باید سمت سازهایی بروند که این فرصت را برایشان مهیا می‌کند. به عنوان مثال، گیتار و پیانو ساز مناسب این افراد است، در واقع این‌ها جزو محبوب‌ترین سازهای خوانندگان هستند.
بعضی از افراد، می‌خواهند در آینده، موسیقی بخوانند. برای این افراد، بحث‌های تئوری موسیقی دارای اهمیت زیادی است. مثلا زمانی که تصمیم بر یادگیری موسیقی کلاسیک در آینده را دارید، انتخاب ساز مناسبتان از حساسیت بالایی برخوردار است. چراکه باید در راستای تحقق این هدف باشد ولی زمانی‌که صرفا می‌خواهید نوازندگی کنید، لزومی به این سبک‌های خاص نیست. و فقط سازی که بتوانید با آن نوازندگی کنید برایتان کفایت می‌کند.
بعد از اینکه ژانر موسیقی خود را تعیین کردید، دانستن این موضوع که شما می‌خواهید به عنوان تک‌نوازنده گروه ساز بزنید یا گروهی، در انتخاب سازتان، موثر است. به عنوان مثال، فردی که تک‌نوازنده است، سازی را انتخاب می‌کند که بیشترین تأثیر و کارایی را دارد و پتانسیل تک نوازی را داشته باشد. اما اگر این نکته برایتان اهمیتی ندارد، فقط سازی را یاد بگیرید که بتوانید ریتم را بهتر با آن به نمایش بگذارید.
شاید باید به این نکته در ابتدای تصمیم‌تان بپردازید، چرا که هدف شما می‌تواند خیلی از عوامل را تحت تأثیر خود قرار دهد. این نکته را با خودتان حل کنید، که هدف اصلی‌تان از یادگیری موسیقی چیست؟ آینده خود را با موسیقی چگونه می‌بینید. آیا می‌خواهید صرفا یک نوازنده معمولی باشید که می‌تواند ریتم‌ها را اجرا کند و یا یک نوازنده حرفه‌ای باشید که در ارکستر تک‌نوازی می‌کند. آیا موسیقی برای شما یک سرگرمی است یا به‌عنوان یک حرفه و یک تخصص به آن نگاه می‌کنید. آیا نواختن ساز برای شما جزو اولویت‌های زندگی‌تان است یا صرفا برای افزایش تمرکز و یا فواید نوازنگی به آن روی آورده‌اید. این سوال‌ها و سوال‌هایی ازین قبیل، به شما در انتخاب ساز مناسبتان کمک می‌کند.
تمام این موارد و سوال‌هایی از این قبیل، به شما در انتخاب ساز مناسبتان کمک می‌کند. به یاد داشته باشید که علاقه و هدف‌تان از یادگیری، مهم‌ترین فاکتور در انتخاب سازتان است. زیرا زمانی که نسبت به سازتان علاقه داشته باشید، بسیاری از موانع پیش روی‌تان را حل می‌کنید و بهتر می‌توانید با انگیزه تر تلاش کنید. پس تردید نکنید و یادگیری را شروع کنید.